هوالفتاح العلیم - دامپزشکی - بهداشت - سلامتی

دامپزشکی - پزشکی - بهداشت سلامتی- غذا-اسلام- مهدیت-science-vet-health-medicine-veterinary-food

هوالفتاح العلیم - دامپزشکی - بهداشت - سلامتی

دامپزشکی - پزشکی - بهداشت سلامتی- غذا-اسلام- مهدیت-science-vet-health-medicine-veterinary-food

بررسی ، مبارزه و مراقبت بیماری های انگلی دام-EPG

.

ج- بررسی ، مبارزه و مراقبت بیماری های انگلی دام

بررسی و مراقبت :

E.P.G مطالعه

جهت شناخت وضعیت آلودگی دام ها به انگل های لوله گوارش لازم است در کلیه استان EPG با توجه به اهمیت مطالعه با استفاده از روش مک ماستر و یا سدیمانتاسیون مطابق EPG ها ، نمونه برداری ، آزمایشات و مطالعات مربوط به تعیین دستورالعمل انجام و نتایج حاصل رادر فرم های مربوط به آن ثبت و سپس کلیه اطلاعات مربوط به دام و آزمایشات در برنامه

ارسال گردد . E.mail درج نموده وبا دیسکت یا Epi کامپیوتری E.P.G دستورالعمل نحوه مطالعه تنها در دو مرحله ( بهار ، پائیز ) و ترجیحاً در ماههای اردیبهشت و آبان فصول مذکور صورت گیرد . EPG الف مطالعه آن استان در سال های گذشته تعداد و نحوه نمونه برداری و EPG ب با توجه به نتایج بدست آمده از بررسی در آن استان در سالجاری بشرح زیر خواهد بود: E.P.G آزمایش جهت تعیین استان ، درصورت وجود مناطق آب و هوایی متفاوت به چهارمنطقه آب و هوایی :

کوهستانی ، جلگه ای - کوهستانی ، جلگه ای و کویری تقسیم شده و از هر منطقه موجود تعداد 400 نمونه ( حداقل 396 نمونه ) مدفوع در هر مرحله بررسی گرفته شود .

روش انتخاب محل برای مطالعه :

با استف اده از کدهای اپیدمیولوژیک واحد های گوسفند و بز با جمعیت بیشتر از 99 راس را برای مناطق تحت پوشش هر استان کلیه مناطق اپیدمیولوژیک را به شرح زیر دسته ،( GIS مشخص و با استفاده از اطلاعات مربوط به ارتفاع ( موجود در سیستم بندی نمود :

. ( K ) - ارتفاع بالاتر از 1501 متر ، منطقه آب و هوایی کوهستانی . ( KJ ) – ارتفاع ببن 1001 تا 1500 متر، منطقه آب و هوایی کوهستانی جلگه ای - ارتفاع منفی ( زیر صفر ) تا 1000 متر ( بسته به وضعیت آب و هوا و پوشش گیاهی ) ، منطقه آب و هوایی جلگه ای و یا . ( B ) یا ( J ) کویری در دو فصل بهار و پائیز ، و در هر مطالعه تعداد 10 واحد اپیدمیولوژیک به ازای هر منطقه آب و هوایی به روش تصادفی انتخاب و از هر واحد چهار گله گوسفند و بز تعیین و از هر گله تعداد 10 راس دام به صورت تصادفی مشخص ( Random )

انجام و مشخصات مورد نظر در فرم های مربوطه درج گردد . ( تعداد دام گله های EPG و نمونه برداری لازم برای تعیین موردنمونه برداری نباید از 25 راس کمتر باشد) .

( در صورت نیاز به مشورت با گروه بررسی و مبارزه با بیماریهای انگلی تماس بگیرید. )

یادآوری : در اکثر استان های کشور سه منطقه از چهار منطق ه آب و هوایی فوق الذکر وجود دارد ، با این حال ملاک تعداد منطقه آب و هوایی ، سوابق مربوط به مطالعه دو ساله اخیر هر استان خواهد بود .

روش نمونه برداری :

-1 مشخصات گله : کد اپیدمیولوژیک ، نام صاحب دام ، نوع دام ، تعداد دام گله ، گروه سنی ، تاریخ نمونه برداری و اینکه آیا داروی ضدانگلی ( انگل داخلی ) مصرف شده یا نه و در صورت مصرف ، نام دارو و تاریخ مصرف آن قید شود .

-2 نمونه ها مستقیماً از رکتوم دام گرفته شود .

-3 حداقل 10 گرم مدفوع ازهر دام برای آزمایش لازم است .

-4 نمونه های اخذ شده در ظروف شیشه ای یا پلاستیکی درب دار جمع آوری گردد .

-5 مشخصات گله روی نمونه ها و فرم های مربوطه ثبت گردد .

-6 جهت جلوگیری از تشکیل نوزاد در داخل تخم انگل ، نمونه های مدفوع در همان روز مورد آزمایش قرار گیرد . درصورتیکه امکان آزمایش مدفوع در همان روز وجود ندارد به یکی از روش های زیر عمل شود :

1-7 - برابر حجم مدفوع به آن فرمالین 10 % اضافه نمائید .

3 قطره اورتودی کلربنزن اضافه نمائید و مدفوع - 2-7 - ته لوله نمونه گیری به ارتفاع یک سانتی متر پنبه بگذارید روی آن 4 را روی آن بریزید . درب لوله نمونه گیری را محکم ببندید تا محلول فوق تصعید شده و پس از نفوذ به داخ ل تخم ، سلول های تخم را کشته و مانع تولید نوزاد گردد . ( اورتودی کلروبنزن شدیداً سمی است از تماس آن با چشم و مخاط خودداری شود) .

8 - برای تشخیص تخم نماتودها از روش های مک ماستر و یا شناورسازی میتوان استفاده کرد 0

( E.P.I ) -9 اطلاعات نمونه برداری و نتایج حاصل از آزمایشات درجداول  مربوطه درج وپس ازثبت در برنامه کامپیوتری نسخه ای از آن به سازمان ارسال گردد.

اطلاعات ارسالی وسیله کارشناس مسئول بررسی بیماری های انگلی دام دفتر بررسی ، مبارزه و مراقبت بیماری های دامی سازمان آنالیز و وضعیت آلودگی دام های مناطق م ختلف آب و هوایی استان مشخص شده و نسخه ای از آن جهت استفاده استان برای مقایسه با زمان های مشابه در سال های قبل ( سابقه فایل های مربوط به سال های قبل در سازمان نیز موجود میباشد ) و اتخاذ سیاست های مبارزه در سطح استان به اداره کل دامپزشکی استان ها ارسال می گردد .

روش آزمایش مدفوع به طریقه شناورسازی :

١- سه گرم مدفوع را وزن کنید .

٢- در هاون چینی مدفوع را با آب مخلوط کنید ( مقدار آب در این مرحله 42 سانتی متر مکعب است ) . توصیه می شود ابتدا مقدار کمی آب در هاون ریخته پس از آنکه مدفوع و آب بخوبی مخلوط شدند و تکه د رشت وجود نداشته باشد ، بقیه آب را تا 42 سانتی متر مکعب به آن اضافه کنید ) .٣- محلول را با عبور دادن از الک 100 صاف کنید .

۴- لوله سانتریفوژ را از محلول صاف شده پرکنید ( باید توجه داشت که نسبت به میزان حجم لوله سانتریفوژ و حجم کل که 45 سانتیمتر مکعب است دقیقاً تع یین شود تا بتوان براساس آن میزان مدفوع مورد آزمایش را تعیین و تعداد تخم در گرم مدفوع رامحاسبه نمود ) .

مثال : چنانچه حجم لوله سانتریفوژ 15 سانتی متر مکعب باشد :

15 از مایع داخل لوله سانتریفوژ حاوی 1 گرم مدفوع است که با cc 42 آب + 3 گرم مدفوع بنا بر این ccسرعت 1500 دور بمدت 2 دقیقه سانتریفوژ می گردد .

۵- مایع سطحی را خارج کرده و با ضربه زدن به ته لوله رسوب را جدا نمائید.

۶- به رسوب محلول آب نمک یا شکر اشباع اضافه و یکنواخت کنید.

٧- لوله را از محلول آب ونمک یا شکر اشباع پرکرده روی آن لامل قرارداده و دو دقیقه با سرعت 1000 دور سانتریفوژ نمائید.

٨- لامل را برداشته روی لام قرار دهید و زیرمیکروسکوپ بررسی وشمارش نمائید.

نحوه ثبت نتایج شمارش تخم در مدفوع :

-1 با تو جه به فرم ثبت نتایج شمارش تخم ، نتایج را یادداشت نمائید .

-2 تعداد تخم نماتودهای غیرقابل تشخیص را در ستون مربوطه یادداشت کنید .

-3 تعداد تخم مارشالاجیا نماتودیروس استرونژیلوئیدس تریشوریس را در ستون های مربوطه یادداشت کنید .

-4 تعداد تخم های فوق را در یک گرم مدفوع شمارش ودر ضریب 6

1 بعنوان ضریب خطا ضرب نموده و عدد حاصله را باتعداد شمارش شده جمع نمایید 0

شکل ظاهر مدفوع علامت اختصاری ضریب 1 N Normal نرمال1/5 SF SOFT FORM نیمه شل یا نرم  S SOFT شل یا خیلی نرم3 D DIARRHEA اسهالی

تعداد تخم سست ودها شمرده نمی شود، حتی درصورت وجود یک تخم در مدفوع آزمایش شده در ستون مربوطه علامت مثبت بگذارید و حیوان آزمایش شده مبتلا به سستود محسوب می شود .

فاسیولا ، دیکروسلیوم و اورنیتوبیلارزیا :

-1 روش شناور سازی :

با استفاده از کلرور روی می توان تخم های سنگین " ترماتودها " را شناور و شناسایی نمود 0

-2 روش رسوبی :

3 گرم مدفوع را در داخل بشر قرارداده ، مقدار 40 الی 50 میلی لیتر آب معمولی توسط مزور به آن اضافه نموده، کاملاًمخلوط و سپس از توری ( چای صاف کن ) رد کنید . از محلول صاف شده یک لوله آزمایش پر برداشته و مدت 5 دقیقه آنرا در5 آب اضافه کرده و خوب هم زده cc حالت سکون قرار دهید . آنگاه توسط پیپت ، مایع روی آنرا خارج سازید . به رسوب ته لوله و مجدد اً 5 دقیقه ساکن قرارداده و مایع رو را خارج نمائید .

به رسوب حاصل یک قطره متیلن بلو اضافه کرده و زیر میکروسکوپ از نظر وجود یا عدم وجود ترماتودها مطالعه و نتایج را باعلامت + یا برای هر یک از ترماتودها یادداشت نمایید 0

3 – مطالعه آلودگی های انگلی کبد گوسفند وبز بومی کشتاری :

به منظور پایش وضعیت آلودگی به ترماتودهای کبدی ( فاسیولا و دیکروسلیوم ) تعدادی از کشتارگاههای استان ( که بیشتردام بومی استان در آن کشتار می شود ) ، انتخاب و آمار کبد های آلوده به انگل های یاد شده ، توسط بازرس بهداشت گوشت

کشتارگاه در فرم مربوطه ( پیوستی ) ثبت و در پایان ماه توسط شبکه دامپزشکی شهرستان و اداره کل جمعبندی و نسخه ای ازآن به دفتر بررسی ، مبارزه و مراقبت بیماری های دامی ارسال می گردد .

طرز تهیه محلو ل های مورد استفاده :

1 در 20 درجه سانتی گراد به فرمول زیر : / الف : محلول آب نمک اشباع با وزن مخصوص 19

- حدود 400 گرم نمک طعام معمولی را در یک لیتر آب مقطر حل نمائید یا می توان آنقدر نمک به مقدار معینی آب اضافه کرد تا دیگر حل نشود و رسوب نمک در ته ظرف تشکیل شود .

1 در 15 درجه سانتی گراد به فرمول زیر : / ب : محلول آب شکر اشباع ، با وزن مخصوص 2

20 فرمالین تجارتی در یک لیتر محلول اضافه cc 1300 گرم شکر در یک لیتر آب مقطر ( برای جلوگیری از رشد قارچ میتوان نمود .

ج : محلول کلرور روی :

- مقدار 1280 گرم پودر کلرور روی را در 615 میلی لیتر آب مقطر حل کنید .

- مقدار 400 گرم نمک طعام را در یک لیتر آب مقطر حل نمایید .

- از دو محلول مذکور با حجم مساوی با هم مخلوط نموده و از محلول حاصل که در 15 درجه سانتی گراد ، وزن مخصوص

1/53 را دارا می باشد ، برای شناور سازی تخم های سنگین استفاده کنید .

برای استفاده از محلول ها قبل از آزمایش به نکات ذیل توجه گردد :

با استفاده از چگالی سنج از غلظت محلول های تهیه شده اطمینان حاصل شود.

یکی دو ساعت قبل از آزمایش محلول ها را خوب بهم بزنید .

88/41/01

٤٨

از تشکیل حباب هوا در لوله سانتریفوژ جلوگیری نمائید .

سرعت سانتریفوژ را بتدریج افزایش دهید .

نهایتاً گزارش حاصل را پس از آزمایشات لازم و شمارش های مربوطه در فرم ها ثبت و در رایانه عمل نموده و ارسال نمائید .

مبارزه با انگ لهای داخلی دام :

مبارزه با نماتودهای دستگاه گوارش :

1. مبارزه با نماتودهای دستگاه گوارش گوسفند و بز :

- جمعیت گوسفند و بز ساکن ( غیر کوچ رو ) استان های گیلان ، مازندران و گلستان با توجه به نتایج مطالعات انجام شده در تخم در گرم مدفوع ) بالای 200 ) EPG دوره های قبل در نواحی با EPG قالب پروژه کنترل جامع و پایدار انگل ها ونتایج انجام می گیرد . « بفاصله یک ماه » ، در دو مرحله یک نوبت درمان در اسفند ماه و نوبت دیگر در فروردین ماه- جمعیت گوسفند و بز ساکن ( غیر کوچ رو ) استان های بوشهر ، خوزستان و هرمزگان با توجه به نتایج مطالعات انجام شده تخم در گرم مدفوع ) بالای 200 ) EPG دوره قبلی در نواحی با EPG در قالب پروژه کنترل جامع و پایدار انگل ها ونتایج انجام می گیرد . « بفاصله یک ماه » ، دو نوبت درمان در ماههای دی و بهمن 2% توصیه می شود . در صورت وجود مقاومت دارویی از داروهای وسیع الطیف / داروی انتخابی ، سوسپانسیون آلبندازول 5جایگزین استفاده شود .

در سایر نقاط کشور با توجه به اطلاعات موجود و مطالعات انجام شده توسط ادار ه کل دامپزشکی استان ، اجرای طرح بصورت فراگیر توصیه ن شده و درصورت وجود کانون های آلوده اقدام به درمان توسط بخش خصوصی دامپزشکی یا دامدار با راهنمائیشبکه دامپزشکی شهرستان خواهد بود .

- دام متحرک ( کوچ رو ) :

در کلیه استان ها دونوبت درمان علیه نماتودها ، یک نوبت هنگام عزیمت به منطقه سردسیر ییلاق و نوبت دوم هنگام مراجعت خواهد بود .

-1-2 مبارزه با نماتودهای دستگاه گوارش گاو و گوساله :

در استان های کناره دریای خزر و ساحلی جنوب کشور ، به دلیل مستعد بودن شرایط آب و هوائی برای رشد انگل ها یک

مرحله درمان دسته جمعی ترجیحاً در آبان ماه توصیه گردیده است .

۲ مبارزه با ترماتودها ( فاسیولا )

در دوره ه ای قبلی و نیز در مطالع ات ضایعات کشتارگاهی ناش ی از EPG در کانون های آلوده به ترماتودها که در بررسی فاسیولا مشخص شده اند اجرای مبارزه فراگیر در کانونهای بیماری و با درج در موافقت نامه استانی و با استفاده از داروهای اختصاصی مانند : تریکلابندازول ، رافوکساناید و کلوزانتل ، انجام خواهد گرفت .

در استان های حاشیه دریای خزر ، در دام های ساکن ( گوسفند و بز و گاو ) درمان دسته جمعی در ماههای شهریور یا مهر و بهمن یا اسفند با توجه به نتایج مطالعات انجام شده در قالب پروژه کنترل جامع پایدار انگل ها ، در دو مرحله توصیه شده است .

در دام های کوچ روی این استانها زمان مناسب نوبت اول درمان هنگام عزیمت به ییلاق و نوبت دوم زمان مراجعت است .

در استان های ساحلی جنوب کشور با توجه به نتایج مطالعات انجام شده در قالب پروژه کنترل جامع پایدار انگل ها و درکانون های آلوده ، درمان گوسفند و بز و گاو ساکن در دو مرحله مرداد و آذر یا دی انجام می گیرد و در مناطق با آلودگی کمتر ، یک نوبت درمان ( آذر یا دی ) کفایت می کند . در دام کوچ روی این استان ها زمان مناسب درمان هنگام عزیمت به ییلاق و نوبت دوم زمان مراجعت است . توضیح اینکه اولین مرحله درمانی در بره ها در هر دو منطقه فوق الذکر زمان از شیرگرفتن آنهاست .

در سایر نقاط کشور ب اتوجه به اطلاعات موجود در کانون های آلوده به فاسیولا ، درمان در دو نوبت اسفند یا فروردین و شهریور یا مهر توصیه می گردد و در دام کوچ رو نیز یک درمان هنگام حرکت به ییلاق و درمان دوم زمان مراجعت انجام گیرد .

در کانون های آلوده به دیکروسلیوم باتوجه به اینکه در حال حاضر داروی اختصاصی در دسترس نیست ، برای کنترل آلودگی از20 استفاده گردد . mg/kg آلبندازول با دز

۳ مبارزه برعلیه سستودها :

مبارزه فراگیر برعلیه سست ودها پیشنهاد نمی گردد . درصورت نیاز، مبارزه برعلیه این گروه از انگل ها ، بعهده دامدار با راهنمائی شبکه دامپزشکی شهرستان بوده و داروی انتخابی در این مورد نیکلوزاماید می باشد ، ضمن اینکه آلبندازول( باتوجه به وسیع الطیف بودن آن ) نیز توصیه می شود . بدیهی است در دام هائیکه صرفاً درگیر سست ود لوله گوارشی می باشند ، می توان از داروی انتخابی نیکلوزاماید استفاده نمود .

مبارزه با کیست هیداتید :

درمان منظم سگ های گله برعلیه کرم بالغ اکینوکوکوس گرانولوزوس هر دو ماه یکبار با دارو ی انتخابی پرازی کوانتل توسط دامدار انجام شود . البته بایستی پس از هر درمان 48 ساعت سگ ها در محل بسته ای نگهداری شده و مدفوع آن ها1 سانتی متر ضخامت خاکی که با مدفوع در تماس بوده جمع آوری و بطریق بهداشتی معدوم ( سوزاندن یا - بهمراه حدود 2 دفن همراه با آهک ) گردد ، ضمناً سطح خاک و وسیله برداشت مدفوع با شعله افکن ضدعفونی شود . بدیهی است ضمن امحاء بهداشتی امعاء و احشاء آلوده به کیست هید اتید در کشتارگاهها بایستی با همکاری سازمان های ذیربط با آموزش و آگاهی عمومی بویژه جوامع در معرض خطر را در جلوگیری از راههای انتقال بیماری آشنا نمود .

مبارزه مبارزه بر علیه انگل های خارجی دام١مبارزه برعلیه انگل های خارجی در گوسفند وبز سم پاشی بدن دام :

با توجه به چرخه زندگی بندپایان بویژه کنه ها که مهمترین ناقلین انگل های تک یاخته ای خونی ، ویروس ها و باکتری ها می باشند و با درنظر گرفتن زمان شروع فعالیت آن ها در هر استان و نظر به مطالعات و تج ارب قبلی استان در رابطه با فعالیت عوامل یاد شده و پس از فصل سرما ، زمانیکه درجه حرارت به 20 درجه سانتیگراد می رسد ، اولین نوبت انجام عملیات مبارزه باتوجه به نواحی آلوده د ر ) Spot – on و یا روش pour - on بر علیه انگل های خارج بدن دام : حمام دادن ، یا روش بدن ) خواهد بود .

توصیه می شود دو یا سه نوبت حمام دادن به فاصله یکماه ( زمان غوطه وری 30 الی 60 ثانیه) با توجه به نوع سم مصرفی و توصیه کارخانه سازنده دربهار انجام شود . توضیح اینکه آغاز فعالیت کنه برای یافتن میزبان زمانی است که درجه حرارت به 20 درجه سانتی گراد می رسد و دفعات مبارزه بستگی به شرایط و وضعیت آلودگی خواهد داشت .

سموم مناسب برای این عمل سموم پایروتروئید و فسفره دامی بوده و اولویت مبارزه در کانون های تیلریوز و بابزیوز و سایر بیماری های تک یاخته ای , ویروسی و.... منتقله توسط انگل های خارجی م یباشد :

- درمورد گوسفند و بز کوچ رو , مبارزه با انگل های خارجی بدن دام حد اقل در دومرحله ، یک مرحله در مسیر کوچ از مناطق قشلاقی به ییلاقی و مرحله دیگر هنگام مراجعت از ییلاق به قشلاق انجام گیرد .

- در مراکز پرواربندی گوسفند و بز و همچنین در گوسفندان د اشتی علاوه بر ایام مذکور در دو نوبت اوایل پائیز و اوایل زمستان که زمان تراکم دام در جایگاه می باشد مبارزه انجام می گیرد . بدیهی است رعایت مسائل بهداشتی نظیر تمیز کردن جایگاه قبل از سمپاشی مورد توجه قرار خواهد گرفت .

برای مبارزه با انگل های خارجی بدن د ام با رعایت زمان پرهیز از مصرف گوشت می توان از روش های حمام دادن ، پودر استفاده نمود . ( dust bag) و spot – on ویا pour - on ، پاشی

برای سمپاشی بدن گاو وگوساله توصیه می شود . pour - on - در میادین دام استفاده از روش

- جهت مبارزه با جرب و شپش , از سموم مجاز دامی به فاصله حدود سه هفته ( طبق توصیه کارخانه سازنده ) بصورت حمام و یا پودر پاشی استفاده شود .

١ سمپاشی جایگاه ٢

سمپاشی جایگاه گوسفند و بز حداقل یکبار و در فصل پائیز قبل از جای گزینی زمستانه دام همزمان با سمپاشی بدن انجام گیرد . سموم مناسب بر ای این منظور سموم مجازی است که اثرات مطلوب در جایگاه داشته باشد . در گوسفند و بزهائی که در شرایط روستائی پرورش داده می شوند, سمپاشی جایگاه در دومرحله، یکی در اوایل بهار همزمان با حمام دادن بدن دام و دیگری در پائیز قبل از جای گزینی زمستانه توصیه می گردد .

۲ مبارزه بر علیه انگل های خارجی گاو و گاومیش :

۲ سمپاشی بدن : ١

ها و با توجه به شرایط آب و هوایی و نوع سم مصرفی,  سمپاشی بدن گاو و گاومیش در شروع فعالیت بندپایان بخصوص کنه حداقل دو نوبت مبارزه با فاصله مناسب با توجه به دستورالعمل سم مورد مصرف ( در بهار ) الزامی است .

استفاده گردد . Spot – on و pour - on در سمپاشی بدن تا حد امکان از روش دوش دادن دام و یا روش ٢ سمپاشی جایگاه گاو وگاومیش : ٢

در حد امکان دو نوبت در سال و همزمان با سمپاشی بدن انجام گیرد .

سموم مناسب برای سمپاشی جایگاه ، سموم مجاز دامی است که در بروشور آن برای جایگاه دام توصیه شده باشد .

- در مجتمع های دامداری ، مبارزه با انگل های خارجی بدن دام و جایگاه همزمان توصیه میگردد .

- سموم مورد استفاده برای جایگاه ممکن است با سموم مورد استفاده برای بدن دام متفاوت باشد ، لذا از نظر غلظت و ر قیق سازی به دستورالعمل کارخانه سازنده توجه شود .

۳ مبارزه برعلیه انگل های خارجی در شتر و تک سمی ها :

٣ مبارزه برعلیه انگل های خارجی شتر : ١

در ) Spot – on و pour - on، در فصل بهار در دونوبت به فاصله یک ماه با روش های اسپری با استفاده از سمپاش نواحی آلوده بدن ) با سموم مجاز دامی (توصیه شده برای بدن) انجام شود .

٣ مبارزه با انگل های خارجی بدن در تک سمی ها : ٢

در صورت مشاهده انگل های خارجی بر روی بدن در فصل بهار هر یک ماه یکبار با استفاده از سموم مجاز (مخصوص اسب)

زیر دم ، داخل لاله گوش و زیر کشاله ران توصیه می شود . ، Spot – on ویا pour - on به روش درصورت نیاز برای سمپاشی جایگاه تک سمی ها از سموم مجاز (مخصوص جایگاه ) در بهار و تابستان به فاصله یکماه می توان استفاده نمود .

روش نظارت و ارزیابی عملکرد :

با توجه باینکه هدف اصلی از کلیه اقدامات مبارزه ا ی و منجمله مبارزه با انگل های خارجی، ارائه کمیت صرف نمی باشد و ارائه آمار عملکرد می باید با شاخص های کیفی توامان، تلفیق و قابل ارائه باشد برای تحقق این مهم موارد زیر مورد نظر می باشد:

-1 روش های استفاده از سموم:

همانگونه که در متن نحوه دستورالعمل این مهم مو رد توجه قرار گرفت، شیوه مطلوب برای مبارزه با انگل های خارجی در نشخوارکنندگان کوچک استفاده از حمام ضد کنه و در نشخوار کنندگان بزرگ (گاو)استفاده از دوش و یا اسپری بوده و روش در کلیه دامها مورد توصیه است. Spot – on ویا pour – on تبصره: لزوم توجه روزافزون به بهر ه وری که بستر اساسی نیل به این مهم، هدایت کلیه امور در پرتو علم و استفاده از ابزار و روش های علمی و موثر می باشد، ایجاب می نماید بدون نگاه به میزان عملکرد، از ابزار موثر و توصیه شده استفاده گردد و در این ارتباط استانها باید نسبت به فراهم آوردن زیر بناهای ا ین موضوع مشتمل بر راه اندازی حمام های ضدکنه، مکان های اختصاصی دوش برای جمعیت گاوی کشور اقدام نمایند . راه اندازی الگوهای ترویجی در تعدادی از روستاهای با جمعیت زیاد دام و واگذاری اداره آن به بخش غیر دولتی دامپزشکی توصیه می شود.

-2 افراد مجاز به مصرف سموم:

به منظور اطمینان از کاربرد صحیح سموم و امکان فراهم آوردن بررسی اثربخش سموم و اطلاع زودهنگام از هر نوع تغییردر روند کیفیت آن، اکیپ های فنی آموزش دیده، مجاز به انجام این نوع فعالیت می باشند و از تحویل مستقیم سموم به دامدار باید اجتناب گردد.

-3 روش نظارت بر کیفیت عملکرد اکیپ ها و ارزیابی تاثیر سموم:

شیوه ارزیابی عملکرد گروه های مبارزه با انگل های خارجی اعم از بخش خصوصی و بخش دولتی و نیز بررسی کیفیت سموم مورد استفاده به شکل زیر، مورد پیگیری قرار گرفته و گزارش عملیات ارسال گردد:

۳ تعیین وضعیت آلودگی گوسفند وبز کشور به انگل خارجی ( کنه ها ) : ۱

کد های ) GIS در سطح کشور با استفاده از اطلاعات مکان های نگهداری و پرورش دام موجود در سیستم

اپیدمیولوژیک ) تعداد 220 محل بصورت تصادفی توسط دفتر بررسی و مبارزه مشخص و متعاقبا به استان ها اعلام می

گردد تا اکیپ ه ای بررسی شبکه های دامپزشکی در دهه دوم اردیبهشت ماه ، از گله های مذکور بازدید و آلودگی به انگل خارجی آنها را در فرم مربوطه درج و در پایان اردیبهشت داده ها ی مربوطه را به سازمان ارسال نمایند .

این مطالعه جهت بررسی و مراقبت از آلودگی مذکور انجام می گردد وبه م نظور مقایسه و مراقبت در زمان مشابه درسالهای بعد نیز انجام خواهد گردید.

۳ اطمینان از وجود کنه و یا انگل خارجی هدف بر روی بدن دام: ۲

به منظور اطمینان از ضرورت اقدام به مبارزه با انگل های خارجی، کلیه اکیپ ها موظفند قبل از شروع به عملیات، علاوه بر رعایت ر طوبت و درجه حرارت، با انتخاب تصادفی 10 راس دام در هر گله، نسبت به بازبینی بدن آنها و شمارش تعداد کنه های آن(کنه های موجود در داخل گوش، زیر کتف، کشاله های ران و زیر دم و دنبه گوسفند و بز و کنه های زیر دم، زیر کتف، کشاله های ران، پستان و ورید پستانی گاوهای م اده و همچنین اطراف قضیب گاوهای نر ) اقدام و در صورتیکه میانگین تعداد کنه ها ضربدر در صد آلودگی آنها مساوی و یا بزرگتر از 50 بود سمپاشی ضرورت خواهد داشت .

مثال : اگر تعداد کل کنه های 10 راس گوسفند وبز بازبینی شده 15 عدد بود ، میانگین آن 1,5 خواهد بود و چنانچه این 15کنه روی تعداد 6 راس از دامها مستقر بود در آلودگی 60 % می باشد لذا :

60 * 1,5 = 90

تبصره: در استانهای غیر مرطوب باید به گونه ای برنامه ریزی شود که عملیات مبارزه با انگل های خارجی در ایامی که

حد اکثر درجه حرارت شبانه روز بالاتر از 35 درجه سانتیگراد می رسد متوقف گردد.

۳ ارزیابی صحت اقدامات استفاده از سموم و بررسی کیفیت و تاثیر سموم: ۳

به منظور ارزیابی صحت اقدامات و بررسی کیفیت و تاثیر سموم مورد استفاده علاوه بر دیگر اقدامات و نظارت های

1 گله (یک گله گاو و یک گله گو سفند) و از هر گله تعداد 60 راس دام شماره گذاری - مورد نظر، در هر استان در تعداد 2 تقسیم بندی گردند و متعاقبا تعداد کنه های روی بدن آن Case و Control شده، این دامها به دو گروه 20 و 40 راسی ها در روزهای : صفر ( قبل از سمپاشی ) و 2 و 7 و 14 شمارش، ثبت و گزارش گردد و در گروه شاهد سم، مورد استفا ده

قرار نگیرد. بدیهی است در صورت افزایش سموم مورد مطالعه به ازای هر سم 40 راس دام اختصاص می یابد.

تبصره: با توجه به اهمیت این مطالعه و لزوم آموزش کادر درگیر به منظور اطمینان از درستی مطالعه، این اقدام دراستان های خراسان رضوی، کرمان، خوزستان، قزوین، آذربای جانغربی، فارس و گلستان الزامی است و بقیه استانها در صورت تمایل و اعلام کتبی و موافقت سازمان می توانند این مطالعه را انجام دهند.در انجام این مطالعه توجه به مسایل زیر الزامی می باشد:

جمعیت مورد مطالعه : گاو، گوساله، گوسفند وبز را برای مطالعه انتخاب نمایید و تعداد آن برای آزمایش هر سم

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد